فرنوم که با نام فرنولوم نیز شناخته می شود، بافت سفتی است که عضوی از بدن را به بافت مجاورش متصل می کند و در نتیجه این اتصال، از حرکت زیاد آن بافت جلوگیری می کند. در نتیجه، فرنوم ها همان بندهای اعضای بدن هستند که به طور متعدد دیده می شوند اما فقط چند عدد از فرنوم ها که داخل دهان افراد قرار دارند، به درمان نیاز پیدا می کنند.
درمان فرنوم با نام فرنکتومی شناخته می شود و این درمان یک عمل ساده و متداول است که معمولا بر روی دهان کودکان به منظور رفع چند عارضه متفاوت انجام می شود. عمل های رایج و متداول فرنکتومی روی بند زبان و بند لب های بالا و پایین انجام می شود.
فرنوم دهانی در هر قسمتی که قرار داشته باشد، بعضی از اوقات بیش از حد کوتاه، کشیده و یا سفت است. در این صورت وظیفه خود را به صورت عالی و بدون نقص انجام می دهند. محدودیت در فرنوم باعث می شود که انجام وظایف معمولی و متداول مانند غذا خوردن و یا صحبت کردن دچار اختلال شده و در اکثر موارد منجر به کاهش سرعت رشد کودک می شود. علاوه بر آن، وجود فرنوم های دارای محدودیت در زیبایی فرد نیز تاثیر گذار است. فرنکتومی عمل ساده است که در روند آن فرنوم بریده شده و از داخل دهان برداشته می شود. در این صورت بافت مجاور آزادی بیشتری برای حرکت پیدا می کند. این عمل یک عمل سرپایی و کم خطر است که معمولا مشکلات پیش آمده به واسطه فرنوم با استفاده از عمل اولیه، رفع می شود.
عمل فرنکتومی را می توان روی کودکان و حتی نوزادان شیرخواری که فرنوم، لب ها و یا زبانشان را بیش از حد سفت نگه داشته است، انجام داد. در این صورت، باید توجه داشته باشید که چسبیدن زبان به کف دهان و یا سفت بودن بند لب باید در سنین پایین کودکی درمان شود، زیرا در غیر این صورت، مشکلاتی مانند تحلیل رفتن لثه به وجود می آید. حتی در مواردی لثه بین دندان ها تحلیل می رود که در نهایت منجر به فاصله دار شدن آنها می شود.
در ادامه این مقاله، با انواع عمل فرنکتومی و فرنوم لب و ارتودنسی آشنا می شوید. همچنین با مطالعه این مقاله می توانید در رابطه با مزایای این عمل و روش انجام آن اطلاعات مفیدی کسب کنید.
مزایای فرنکتومی
مزایای انجام عمل فرنکتومی پس از انجام این عمل به وضوح قابل مشاهده خواهد بود. جراحی فرنوم لب و زبان تنها در چند دقیقه انجام می شود و درد و ناراحتی ناشی از آن، در طی چند روز کاملا برطرف خواهد شد. محل جراحی نیز پس از چند روز از انجام عمل التیام پیدا می کند.
انجام عمل فرنکتومی فرنوم زبان و حتی لب در کودکان باعث می شود که از بروز عوارضی مانند تحلیل رفتن لثه و به وجود آمدن فاصله میان دندان ها جلوگیری شده و مشکلات مربوط به شیر خوردن و تغذیه نوزادان را رفع می کند.
در صورتی که مشکل چسبیدن زبان به کف دهان و یا فرنوم لب در سنین پایین رفع و درمان شود، انجام درمان بسیار ساده تر از درمان فرنوم در سنین نوجوانی خواد بود.
انواع فرنکتومی
در بدن انسان فرنوم های متعددی قرار دارند. حتی در ناحیه تناسلی نیز تعدادی فرنوم قابل مشاهده است. اما تعدادی از فرنوم ها در داخل دهان قرار دارند که معمولا فرنوم های دهانی به واسطه عمل فرنکتومی درمان شده و در اغلب این فرنوم های دهانی هستند که برای فرد مشکل ایجاد می کنند.
در این قسمت از مقاله، با انواع روش های عمل فرنکتومی آشنا می شوید که این روش ها را می توان برای برطرف کردن و درمان مشکلات متفاوت استفاده کرد.
فرنوم لب بالا و انجام عمل فرنکتومی
در اغلب موارد، عمل فرنکتومی روی فرنومی انجام می شود که لب بالایی را به فک بالا متصل می کند. در این صورت، این مشکل با رشد لثه ها و دندان های کودک قابل تشخیص است. در صورتی که بند لب بیش از حد معمول کشیده، کوتاه و یا سفت باشد، چندین مشکل رایج در دهان پیش می آید. اول این که بافت رباط به سمت دو دندان قدامی که در فک بالا قرار دارند، کشیده شده و در این صورت بین دندان ها فاصله ایجاد می شود که به این مشکل در اصطلاح دندانپزشکی، دیاستم گفته می شود.
علاوه بر آن، به علت اینکه حرکت لب بالا محدود شده است کودک قادر نخواهد بود دهان خود را کاملا ببندد و در این صورت دهان همیشه باز به نظر می آید. با این شرایط کودک از طریق دهان تنفس می کند و در نتیجه آن، انجام تنفس از طریق بینی به خوبی انجام نمی گیرد. که در نتیجه آن رشد فک ها کاهش پیدا کرده و راه های عبور هوا به خوبی شکل نمی گیرد. همانطور که گفته شد، تحلیل رفتن لثه نیز از عوارض آن است که اگر درمان نشود، منجر به ایجاد عوارض و مشکلات جانبی متعددی خواهد شد.
فرنوم بند زبان و انجام عمل فرنکتومی
فرنوم زبان نیز یک بند سفت و کشیده است که در قسمت زیر زبان قرار دارد. این فرنوم حرکت زبان را در حالت استراحت و زمانی که زبان روی کف دهان قرار می گیرد محدود می کند. در اکثر افراد انعطاف پذیری این فرنوم به قدری است که زبان حرکت کافی برای صحبت کردن و غذا خوردن را دارد. اما در صورتی که بند زبان بیش از حد کوتاه و یا سفت باشد، زبان به کف دهان می چسبد. به این مشکل در اصطلاح پزشکی زبان گره خورده گفته می شود که عوارض و مشکلات جانبی متعددی را به همراه دارد.
در صورتی که زبان بیش از حد معمول به کف دهان بچسبد، رشد صحیح فک در کودکان دچار اختلال می شود. در دراز مدت نیز مشکلاتی مانند نامرتبی دندان ها و ناهنجاری های مختلف به وجود می آید. علاوه بر آن، با گره خوردن زبان مشکل آپنه و یا وقفه تنفسی در خواب، به وجود می آید. عارضه دیگری که به واسطه مشکل فرنوم زبان در فرد قابل مشاهده خواهد بود این است که زبان نمی تواند هنگام بلعیدن غذا فشار کافی را به کام و یا سقف دهان وارد کند. در عوض با وجود این مشکل، زبان فرد بین دندان ها قرار می گیرد و به مرور زمان مانع از بسته شدن بین دندان ها و دهان می شود. با مشکل فرنوم لب فرد می تواند به مشکلات گفتاری و نوک زبانی حرف زدن نیز مبتلا شود.
فرنوم لب پایین و انجام عمل فرنکتومی
همانند فرنوم لب بالا، انجام جراحی و برداشتن فرنوم لب پایین نیز به سادگی صورت می گیرد و در واقع انجام عمل فرنوم در این دو مشکلات، همانند یکدیگر است. در حالت کلی به منظور جلوگیری از مشکلات دندانی و تحلیل رفتن لثه عمل فرنکتومی روی فرنوم لب بالا و یا لب پایینی انجام می شود.
علاوه بر کودکان، عمل فرنکتومی لب روی افراد بزرگسال نیز انجام می شود. در این صورت، دندان های مصنوعی به خوبی روی لثه های قرار می گیرند. فرنوم لب در صورتی که با مشکل همراه باشد، با هر بار حرکت لب می تواند دندان های مصنوعی را از روی لثه جدا کرده و در این صورت، آرامش فرد سلب می شود.
عمل جراحی فرنکتومی
چند روش مختلف به منظور جراحی و در واقع برداشتن فرنوم لب و زبان وجود دارد که تمامی این روش ها، با آسیب حداقلی همراه هستند و در واقع زخم ناشی از آنها در مدت کوتاهی بهبود پیدا می کند.
روش پایه و قدیمی به منظور برداشتن و جراحی فرنوم استفاده از تیغ جراحی و یا قیچی است. این عمل بسیار ساده انجام می گیرد و در طی آن، دندانپزشک با ایجاد یک برش فرنوم را آزاد کرده و آن را قطع می کند. قبل از انجام جراحی، ناحیه مورد نظر به صورت موضعی بی حس می شود . برای کودکان نیز معمولا از گاز خنده استفاده می شود تا در حین عمل کاملا راحت باشند.
بسته به اینکه چه میزان از فرنوم بریده شده و یا برداشته شود، گاهی اوقات لازم است که بافت به وسیله بخیه زدن در محل مورد نظر ثابت شود. بخیه هایی که در این شرایط مورد استفاده قرار می گیرند، معمولا از نوع جذبی هستند.
گرچه در اصل عمل فرنکتومی همان برداشتن کامل فرنوم است. اما در برخی شرایط در عمل هایی که روی نوزادان کوچک انجام می شود تنها برش دادن قسمتی از فرنوم و در واقع اصلاح وضعیت آن برای درمان کافی است.
جراحی فرنکتومی با استفاده از لیزر نیز صورت می گیرد و این روش یک روش به روز و کاربردی محسوب می شود. به جای اینکه فرنوم با استفاده از قیچی و یا تیغ جراحی برداشته شود، با استفاده از دستگاه لیزر کوچکی از بین می رود. در این روش، بافت بند لب و یا زبان با اعمال پالس های لیزر با دقت فراوان و با احتیاط بریده می شود.
جراحی فرنوم با استفاده از لیزر محبوبیت بیشتری دارد زیرا با خونریزی کمتری همراه است و در این روش امکان آسیب رسیدن به بافت کمتر از روش جراحی با تیغ است. علاوه بر آن، جراحی فرنوم با استفاده از لیزر دوران بهبود کوتاه تری داشته و درد پس از آن نیز بسیار خفیف تر است.
درمان فرنوم لب در درمان های ارتودنسی
در برخی موارد، متخصصین ارتودنسی در اواخر درمان توصیه می کنند که به منظور ثابت ماندن مرتبی دندان ها، جراحی فرنوم لب و زبان برای بیمار انجام شود. در این شرایط، برداشتن فرنوم و جراحی آن تنها روش است که مانع از برگشت شرایط دندان ها به وضعیت اولیه آن ها می شود و از فاصله دار شدن دندان ها نیز جلوگیری می کند.
در این مواقع، معمولا متخصصین ارتودنسی بسته به موقعیت دندان ها و شرایط درمانی بیمار، بهترین زمان انجام عمل فرنوم را قبل از ارتودنسی، حین درمان ارتودنسی و یا بعد از آن مشخص می کنند.
زمانی که یک فرنوم کوتاه منجر به جابجایی دندان ها و یا حتی جابجایی فک افراد شود، انجام عمل فرنکتومی بخش مهمی از درمان ارتودنسی به شمار می رود. در صورتی که فرنوم زبانی کوتاه در دهان فرد وجود داشته باشد، بیمار فک پایین خود را به جلو حرکت می دهد تا در نتیجه آن، غذا خوردن و صحبت کردن برایش ساده تر شود. این عمل در نهایت منجر به درد فک و یا ایجاد ناهنجاری آندربایت می شود. در این شرایط، انجام عمل فرنکتومی زبان برای کمک به درمان ارتودنسی و اثبات موفقیت آن انجام می شود.
علاوه بر آن، در صورتی که فرنوم لب منجر به ایجاد فاصله بین دندان های جلویی فرد شود، متخصص ارتودنسی پس از انجام درمان ارتودنسی با استفاده از براکت ها، انجام عمل فرنکتومی را به فرد پیشنهاد می دهد تا در نتیجه آن، فاصله بین دندان ها مجدد ایجاد نشود و در واقع، درمان ارتودنسی بی اثر نباشد.
نتیجه گیری
همانطور که خواندید، وجود فرنوم لب بیش از حد کوتاه و یا سفت می تواند منجر به ایجاد عارضه های مختلف در افراد شود. می توان فرنوم های غیر معمولی را به سادگی با استفاده از روش های مختلف فرنکتومی درمان کرد. انجام عمل فرنکتومی روی لب و ی زبان بسیار ساده است و زخم های جراحی تا چند روز پس از درمان التیام پیدا کرده و فرد می تواند نتیجه شگفت انگیز این درمان را مشاهده کند. همانطور که گفته شد، عمل فرنکتومی در صورتی که به موقع انجام نشود عارضه های مختلفی در دهان فرد به وجود می آید. عارضه هایی مانند ناهنجاری های فک و دندان ها و در بدترین شرایط، تاثیر منفی فرنوم ها روی زیبایی فرد است. در نتیجه، با مشاهده علائم وجود فرنوم در کودک خود هرچه سریع تر برای درمان آن اقدام کنید.
