ارتودنسی چیست؟
ارتودنسی درمانی برای دندان های نامرتب است که به واسطه این درمان و با استفاده از ابزار مخصوص ارتودنسی روی دندان ها نیرو و کشش وارد می شود و در نتیجه این نیرو، دندان ها حرکت می کنند.
در صورتی که دندان های شما نیاز به درمان ارتودنسی داشته باشد، متخصص ارتودنسی از میزان کشش ها آگاهی پیدا کرده و در این رابطه نیروی وارده به دندان ها را از طریق مختلف کنترل کرده و در نتیجه درمان ارتودنسی را کنترل می کند.
اما آیا درمان ارتودنسی درد دارد؟
همانطور که گفته شد، در طی درمان ارتودنسی نیروی شدیدی به بافت های دندان وارد می شود که به علت همین نیرو، فرد در طی سه الی چهار روز اول درمان درد کمی را احساس می کند. در این رابطه متخصص ارتودنسی، برای روزهای اولیه درمان که وجود براکت های ارتودنسی باعث ناراحتی فرد می شود و وجود آن روی دندان ها عادی نشده است، مسکن تجویز می کند که این مسکن ها نیز مخصوص درمان های ارتودنسی هستند. در این رابطه اگر افراد مسکن را بدون نظر پزشک مصرف کنند، ممکن است دندان ها خونریزی کنند.
جایگزین مسکن ها هنگام درد ارتودنسی
در طی درمان ارتودنسی، تمامی افراد یک میزان درد و کشش را احساس نمی کنند و این موضوع، بستگی به شرایط مختلفی دارد. در نتیجه، برخی از افراد ممکن است که حتی دردی احساس نکرده و در این صورت نیاز به خوردن مسکن ندارند. اما در هر صورت، حدودا تمامی افرادی که در درمان های ارتودنسی از دستگاه های ثابت آن استفاده می کنند، در روزهای اولیه درمان کمی درد احساس کرده و با مشکلات پیش بینی شده ای روبرو می شوند.
در این صورت، اگر افراد نیاز به خوردن مسکن را احساس کنند می توانند از جایگزین های آن استفاده کنند. به عنوان مثال، برخی از افراد ترجیح می دهند بجای مصرف مسکن، آدامس های بدون قند جویده و یا خوراکی هایی که قوام بالایی دارند مصرف کنند. در این حالت، می توان گفت که جویدن آدامس های بدون قند باعث می شود که خون بیشتری به ریشه برسد و در این صورت بافت هایی که اطراف دندان قرار دارد، درگیر شده و درد ناشی از دستگاه های ارتودنسی کاهش پیدا می کند. در نتیجه، عمل جویدن باعث دردناک شدن دندان نمی شود و حتی در مواردی درد ناشی از دستگاه های ارتودنسی را کاهش می دهد.
در تمامی افراد، دردهای ناشی از دستگاه های ارتودنسی حتی اگر فرد هیچگونه مسکنی مصرف نکند، پس از مدتی از بین میرود و همانطور که گفته شد دردها تنها در چند روز ابتدایی درمان احساس می شوند. همچنین، متخصص ارتودنسی پس از اینکه براکت ها را نصب کرد، موم های مخصوصی را که به همن منظور تولید و تهیه شده اند، در اختیار فرد بیمار قرار می دهد که به وسیله استفاده از این موم ها می توان دردهای ناشی از وجود دستگاه ها را کاهش داد. تنها کافی است مقداری از موم ارتودنسی را روی نقاطی که دردناک شده است قرار داده و نتیجه آن را مشاهده کنید.
علاوه بر موم های ارتودنسی، دهانشویه ها نیز درد ناشی از دستگاه های ارتودنسی را کاهش می دهد. در برخی از افراد، نصب دستگاه های ارتودنسی در روزهای اولیه، به علت اینکه فرد به این دستگاه ها عادت ندارد، کمی گونه ها و لب های فرد را آزرده می کند در این صورت، استفاده از دهانشویه می تواند به کاهش درد ناشی از آن کمک کند.
درد های هنگام معاینه و درمان ارتودنسی
در نتیجه مواردی که گفته شد، می توان گفت که درمان ارتودنسی در آن حدی که شایعه شده است، دردآور نیست. حتی در این درمان نیاز به استفاده از دستگاه های دردناک دندانپزشکی مانند مته و یا سوزن نخواهد بود. همچنین، احساس وجود یک جسم خارجی که همان براکت های دندانپزشکی است، در دهان پس از گذشت یک هفته تا ده روز از بین می رود و فرد به وجود این دستگاه ها داخل دهان و روی دندان هایش عادت می کند.
در جلسات بعدی که فرد برای معاینه به متخصص ارتودنسی مراجعه می کند، ممکن است متخصص سیم های ارتودنسی را تعویض کرده و سیم های جدید را جایگزین کنید که در این صورت، فرد بیمار در دهان و یا لب هایش احساس درد می کند در این مورد نیز نگرانی وجود ندارد، زیرا این درد نیز موقت و مختصر بوده و پس از مدتی از بین می رود. در برخی موارد، بعد از دو یا سه روز پس از هر بار دستکاری سیم های ارتودنسی، فرد احساس درد خواهد داشت که با خوردن مسکن به سادگی رفع می شود و پس از آن به طور کلی از بین خواهد رفت.
اما علت اینکه افراد پس از نصب دستگاه های ارتودنسی احساس درد می کنند، چیست؟
پس از اینکه براکت های ارتودنسی روی دندان نصب می شوند، سیم هایی که در بین براکت ها قرار دارند، ممکن است در هر جلسه معاینه کمی کشیده تر شوند و در این صورت، نیرویی که به این سیم ها و براکت ها وارد می شود، در دندان های فرد ایجاد درد می کند.
درد ناشی از جداکننده های ارتودنسی
جداکننده ها در واقع همان الاستیک های حلقه ای شکل هستند که غالبا آبی رنگ بوده و در بین دندان ها جایگذاری می شوند. در این صورت، جداکننده ها باعث می شوند که دندان هایی که در خطوط لثه به یکدیگر بسیار نزدیک هستند، از هم کمی جدا شوند. علاوه بر آن، جداکننده های ارتودنسی موجب می شوند که بندهای ارتودنسی روی دندان ها راحت تر قرار بگیرند. در روزهای اولیه درمان ارتودنسی، جداکننده ها نیز موجب ایجاد درد در محیط دهان و دندان می شوند.
درد ناشی از خوردن مواد غذایی مختلف حین درمان ارتودنسی
در درمان های ارتودنسی، توصیه می شود که برخی از مواد غذایی کلا از برنامه غذایی فرد حذف شوند. زیرا جویده برخی از خوراکی های سفت باعث ایجاد درد زیادی در دندان ها می شود. علاوه بر آن، ممکن است این خوراکی های سفت به دستگاه های ارتودنسی آسیب وارد کند. در نتیجه، بهتر است که خوردن برخی از مواد غذایی را حذف کنید.
این مواد غذایی عبارتند از:
- ته دیگ های سفت و خشک که ضخیم نیز هستند.
- شکلات های سفت و کشی
- میوه های سفت مانند سیب ، خیار ، گوجه سبز و یا میوه های هسته دار که هسته آن ممکن است باعث ایجاد ضربه در دندان ها شود.
و مواردی از این قبیل، که سفت و ضخیم هستند و به دستگاه های ارتودنسی آسیب رسانده و همچنین باعث ایجاد درد در دندان می شوند.
درد ناشی از جدا کردن دستگاه های ارتودنسی
متخصص های ارتودنسی با مهارت کامل و دقت زیاد و همچنین با روش های مخصوص، براکت های ارتودنسی را به صورت تکی از روی دندان ها جدا می کنند. در این حالت، برخی از افراد ممکن است درد کمی را هنگام جدا کردن دستگاه های ارتودنسی احساس کنند و همچنین برخی از افراد هستند که هیچ دردی را در این زمان احساس نمی کنند. در هر صورت، احساس درد و آزردگی در افراد متفاوت است.
در نهایت، توصیه می شود که در حین درمان ارتودنسی مسواک زدن را فراموش نکنید. رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان منجر به التهاب و یا ورم و عفونت لثه می شود که این بیماری ها درد بیشتری را در دهان و دندان ایجاد خواهند کرد. به همین علت و به منظور تجربه نکردن درد بیشتر توصیه می شود که حتما روزانه حداقل 3 بار، مسواک بزنید. در این حالت، درد دندان ها و دهان نیز پس از مدتی به طور کلی از بین می رود و همچنین روند درمان نیز طولانی تر نشده و برخی موارد، تسریع پیدا می کند.